Problemy globalne – istota

 Globalny charakter problemów jest związany ze wzrastającą współzależnością w skali międzynarodowej.

 Część problemów globalnych jest wyrazem sprzeczności interesów pomiędzy poszczególnymi krajami czy grupami państw (dewastacja środowiska naturalnego, wyczerpywanie się zasobów).

 Ich globalny charakter oznacza, iż nie sposób ich rozwiązać jednostronnie, bilateralnie, czy nawet regionalnie, bez współpracy międzynarodowej i bez uwzględnienia wspólnych i zbieżnych interesów, zarówno bieżących, jak i perspektywicznych.

 Pomiędzy tymi problemami istnieją powiązania.

Zmiana charakteru globalnych wyzwań

 Wszystkie problemy globalne są dziedzictwem XX wieku.

 Problemy globalne na ogół nie są wywołane przez globalizację, jednakże globalizacja istotnie zmienia ich charakter.

 W przeszłości większość tych problemów związana była przede wszystkim z dążeniem do zapewnienia międzynarodowego bezpieczeństwa – militarnego, politycznego, ekonomicznego.

 Problemy te podejmowane były przez poszczególne państwa, ich ugrupowania i utworzone przez nie organizacje międzynarodowe, które były jedynymi podmiotami władnymi do wypracowywanie rozwiązań, podejmowania decyzji i stosownych działań.

Nowi aktorzy

 Mapa podmiotów działających w skali międzynarodowej w warunkach globalizacji jest znacznie bardziej urozmaicona – coraz większą rolę odgrywają organizacje biznesowe, związki zawodowe, ale także NGO-sy, zwłaszcza w takich dziedzinach jak ekologia, przestrzeganie praw człowieka czy pomoc humanitarna.

 Wiąże się to m.in. ze złamaniem monopolu państw w dziedzinie informacji, zarówno ze strony mediów, jak i – i to w rosnącym stopniu – Internetu.

Wzrost złożoności problemów

Wraz z postępującą globalizacją problemy do rozwiązania stają się coraz bardziej złożone:

 np. tradycyjne negocjacje handlowe przez całe dziesięciolecia dotyczyły praktycznie redukcji stawek celnych;

 potem pojawiły się różne instrumenty polityki handlowej;

 obecnie obejmują one problematykę handlu, usług, własności intelektualnej, ale także przestrzegania praw pracowniczych, norm ekologicznych, norm sanitarnych itp.

 w rezultacie spory o interesy, zagadnienia koordynacji polityki handlowej coraz częściej przekształcają się w zderzenia odmiennych systemów wartości